Van flagpans, zeesterren en spinnen

In 2008 interviewde ik Wim Veen van de TU Delft voor een artikel van de Volkskrant Banen, Opgroeien in een digitale wereld (tja, ’t was op papier, het artikel bestaat ironisch genoeg niet in de digitale wereld – ik zal de pdf eens opsnorren uit mijn archief en op Scribd plaatsen).

Zijn standaardreactie bij argwaan tegenover technologische ontwikkelingen? Met vuur kan je ook een hoop goede én vervelende dingen doen. En wat dacht je van de fiets? Vrouwen zouden er onvruchtbaar van worden. De telefoon? Dat vonden mensen in het begin maar niks, praten zonder elkaar te zien.



Inmiddels is de Homo Zappiens volledig gewend geraakt aan ons nieuwe bestaan. Echter, dit brengt wel wat veranderingen met zich mee, ook op organisatorisch vlak. In de ideologie van de Homo Zappiens zend of ontvang je niet alleen informatie, maar deel je die vooral. Je hergebruikt, rangschikt, koppelt informatie. Of het nu om Spotify, Facebook of Twitter gaat.

Veen in zijn boek Homo Zappiens: ‘Een flagpan is een organisatie die spontaan ontstaat rondom een specifiek doel, ideologie of thema. Het is een “loosely coupled socio-economic system”, waarbij de participanten die deel uitmaken van een flagpan ook onderdeel zijn van andere netwerken’.

Flagpan staat voor Fluid, Agile, Participative & Networked.

Bedrijven zouden volgens de Homo Zappiens geen inspiratieloze kantoorkolossen met 9-tot-5-werktijden zijn, zoals er ook geen sardonische manager meer zou moeten zijn. Nee, de Homo Zappiens organiseert zich volgens het Zeester-model, in plaats van het traditionele Spin-model. Als je bij een zeester een arm afknipt, groeit er een nieuwe zeester. Als je bij een spin de arm afknipt, en al helemaal de kop, dan sterft het beest.

Ori Brafman en Rod A. Beckstrom zijn de schrijvers van ‘The Starfish and The Spider, the power of leaderless organizations’.

Ook journalistieke organisaties zijn nog te vaak volgens het Spin-model georganiseerd. We kennen allemaal het schrikbeeld van de getergde journalist, weggedoken achter zijn morsige monitorscherm, die nauwelijks praat met zijn collega’s van de andere vleugel. Zijn visie op journalistiek is niet de visie van zijn baas. Maar ja. Geld hè.

In een moderne journalistieke organisatie delen de journalisten allemaal dezelfde visie (niet dezelfde mening!). Ieders bijdrage is misschien niet even omvangrijk, maar wel even belangrijk. De werkplek van de moderne journalistiek is een transparant netwerk, géén gebouw waar de directeur bovenin zit en amper de stervelingen van de redactievloer kent.

Om meer te weten over nieuwe de Homo Zappiens en nieuwe organisatievormen, leest het boek Homo Zappiens.

Een reactie plaatsen:
  

Geen opmerkingen: